یکی از دسرهای سنتی ایرانی دیگچه مشهدی نام دارد که با توجه به نامش متعلق به مشهد مقدس است. دیگچه در مشهد غذایی با ارج بوده و خیلی از افراد معتقدند هنگام پخت در پای دیگ و در زمان هم‌زدن آن به حاجت خود رسیده‌اند. این غذا بسیار با قدمت بوده و در مناسبت‌ها و اعیاد مذهبی، آن را تهیه و بین افراد توزیع می‌کنند. این غذا حدودا شبیه شیر برنج بوده ولی در جزئیات کمی متفاوت است. مثلا دیگچه مشهدی دم گذاشته می‌شود اما شیر برنج این گونه نیست. بافت این دسر نیز خیلی نرم و پنبه‌ای بوده و طعم شیرینی دارد. این دسر را هم می‌توان برای چندین نفر و هم در مقدارهای تک‌نفره تهیه کرد.در ادامه با آموزش طرز تهیه دیگچه مشهدی همراه مجله آشپزی مامی کوکینگ باشید.
فهرست محتوا
دانستنی هایی درباره دیگچه مشهدی
قطعا تمام ما کودک که بودیم، ایام محرم و صفر از زمان‌های به یادماندنی و موردعلاقه ما بود. مرد‌های سیاه‌پوشی که دور دیگ حلقه می‌زدند و مادربزرگ گاهی می‌آمد و موادی در دیگ اضافه می‌کرد. احتمالا آن زمان آغاز آشنایی ما با دیگچه بود. اسم این غذا حتی در همان عالم بچگی نیز برایمان تعجب به همراه داشت و درک نمی‌کردیم که چرا باید نام یک غذا اسمش را از یک دیگ بگیرد؟!
این دسر در مشهد کاملا شناخته شده و به‌نام است. بیشتر افراد ساکن مشهد شاید بار‌ها در سال طعم لذت‌بخش آن را می‌چشند. اما جالب است بدانید بر خلاف مشهد، افراد ساکن دیگر شهر‌ها دیگچه را نمی‌شناسند و اگر آن را تجربه کنند ممکن است آن را با شیربرنج اشتباه بگیرند. احتمال دارد که مردم ناحیه خراسان با دخالت در طرز پخت شیربرنج که قدمتی چندین هزارساله دارد، غذایی نو و خلاقانه درست کرده باشند. بعضی از سرآشپز‌ها این دسر را به عنوان میان‌وعده در نظر می‌گیرند، ولی از نظر ارزش غذایی دیگچه یک وعده غذایی کامل و مغذی است و در اغلب مجالس نذری به عنوان صبحانه بین مردم پخش می‌شود.
مواد لازم دیگچه مشهدی
- برنج ایرانی: 1 پیمانه
- شیر (پرچرب): 2 لیتر
- آب: 2 پیمانه
- شکر: 1 و 2/1 پیمانه
- گلاب: 2/1 پیمانه
- کره: 50 گرم
- زعفران به مقدار نیاز
- پودر پسته به مقدار نیاز
طرز تهیه دیگچه مشهدی
مرحله اول:
لازم است از چند ساعت قبل برنج را خیس کنید. در ادامه آب برنج را خالی کرده و آن را به همراه دو پیمانه آب دیگر در قابلمه اضافه کنید. سپس روی شعله متوسط بگذارید تا آب برنج به اصطلاح کشیده شود.
مرحله دوم:
وقتی آب برنج کم شد، نصف شیر (1 لیتر) را اضافه کنید. باید صبر داشته باشید تا شیر به جوش بیاید و سپس شعله را کم نمایید. وقتی شیر با برنج مخلوط شد، آن مقدار از شیر که باقی‌مانده را باید اضافه کنید. لازم است مواد داخل قابلمه با شعله کم به پخت خود ادامه دهد ولی باید هر از گاهی هم بزنید تا ته نگیرد.
مرحله سوم:
وقتی این دسر مشهدی خوب پخت و اصطلاحاّ جا افتاد و کمی غلیظ شد باید شکر را نیز اضافه کرده و کمی با هم ترکیب کنید. بعد از این که شکر در مواد به خوبی حل شد هل، گلاب و در صورت علاقه زعفرانی را که از قبل دم کرده‌ایم را اضافه کنید و مجدداً هم بزنید.
مرحله چهارم:
پس از انجام مراحل ذکر شده لازم است کره را نیز به ترکیب اضافه کنیم تا با مواد خوب ترکیب شود.
مرحله پنجم:
برای آخرین مرحله هم لازم است مانند طبخ برنج دیگچه مشهدی را به مدت 20 دقیقه روی شعله کم دم کنید. بعد آن را داخل سینی یا دیس عمیقی به ابعاد دلخواه بریزید. بعد از گذشت چند ساعت در جای خنک قرار دهید تا خودش را بگیرد و اصطلاحا سفت شود. می‌توانید به دلخواه و در صورت تمایل روی دیگچه را با دارچین یا پودر پسته، خلال بادام و گل محمدی تزیین کرده و در نهایت هم بعد از خنک شدن برش بزنید و نوش جان کنید.
نکته های کلیدی تهیه دیگچه مشهدی
- شایسته است مقدار شیر استفاده شده در این دسر زیاد باشد. با انجام این کار دیگچه مشهدی حالت ژله ای و سفت پیدا می‌کند.
- در صورت تمایل نیز می‌توانید بعد از دم کردن، مواد دسر را درون قالب پلاستیکی که از قبل چرب شده بریزید. حتما بگذارید سرد شود و سپس از قالب خارج کنید.
- در صورت علاقه هم ممکن است که دیگچه مشهدی قالبی را به صورت دو رنگ هم تهیه کنید. به این روند که آن را به دو قسمت تقسیم نمایید. بخشی از آن را با زعفران ترکیب کنید و بخش دیگر را ساده بگذارید. بعد به شکل دلخواه داخل قالب بریزید.
- برای برش راحت بهتر است از قابلمه نچسب استفاده کنید.
- روغن‌های معمولی را نیز می‌توان جایگزین کره کرد.
- در صورتی که شیر پر چرب در دسترس نبوده ممکن است همراه با شکر 3-4 قاشق خامه صبحانه هم به مواد اضافه شود.
- میزان شکر بستگی به ذائقه و طبع شما دارد. اگر علاقه دارید دسر شما شیرین‌تر باشد باید از 2 پیمانه شکر استفاده کنید.
- می‌توانید مواد را داخل قالب پیرکس نیز ریخته و در فر گذاشته تا دم بکشد.
- در استفاده و مصرف از زعفران دست و دلباز باشید تا دیگچه مشهدی خوش رنگ شود.
- دیگچه را مانند ته چین برای مدت ۱ ساعت و نیم الی ۲ ساعت باید دم کنید. به این نکته توجه داشته باشید که حرارت کم باشد؛ به نحوی که دیگچه مانند مواد مذاب خیلی آرام حباب تولید کند.
- در صورت تمایل از شعله پخش کن استفاده کنید.
کلام پایانی
باید بدانید مصرف این دسر به دلیل داشتن مواد مغذی مثل زعفران و شیر، حاوی انواع مختلفی از ویتامین‌های A، B، C، E و کربوهیدرات، سدیم، پتاسیم، پروتئین است. این غذا به علت اینکه دارای مقدار فیبر فراوان بوده عملکردی موثر در هضم، کارکرد بهتر روده‌ها و رفع یبوست دارد. به دلیل وجود ویتامین‌های A، C و E و البته املاح معدنی باعث طراوت و جوان‌سازی پوست شده و از پیری زود رس نیز جلوگیری می‌کند. علاوه بر این به دلیل داشتن موادی مغذی مانند روی باعث تقویت و رویش مجدد مو‌ها شده و از سفید شدن مو‌ها هم جلوگیری می‌نماید. با مطالعه طرز تهیه دیگچه مشهدی می‌توانیدیک وعده غذایی دلنشین و خوشمزه را برای خود به همراه بیاورید.
مقالات بیشتری بخوانید
