تصفیه فاضلاب اهمیت بسیاری در حفظ محیط زیست و پیشگیری از آلودگی‌های زیستی و محیطی دارد. وقتی ما در مورد فاضلاب صحبت می‌کنیم، در واقع درباره آب‌های کثیف صحبت می‌کنیم که به هر دلیلی از منابع مختلف ایجاد می‌شود.
این آبها دارای مواد آلوده‌کننده و آلاینده هستند که اگر به صورت تصفیه نشده به محیط زیست وارد شوند، می‌توانند به صورت جدی به آلودگی هوا و آب و خاک و به طور کلی به تخریب محیط زیست منجر شوند.
فهرست محتوا
از اهمیت تصفیه فاضلاب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
حفظ سلامت محیط زیست: تصفیه فاضلاب به کاهش آلاینده‌ها و افزایش کیفیت آب کمک می‌کند، که این امر به حفظ حیات در منابع آبی و کاهش تأثیرات منفی برای گیاهان، جانوران و انسان‌ها کمک می‌کند.
حفظ منابع آب: با تصفیه فاضلاب، آبها می‌توانند مجدداً استفاده شوند و منابع آبی بازیافت و حفظ شوند.
جلوگیری از انتقال بیماری‌ها: فرآیند تصفیه فاضلاب به طور کامل از مواد آلاینده و احیایی و انتقالی خلاصه می‌کند که می‌توانند بیماری‌ها را منتقل کنند.
در کل، تصفیه فاضلاب در حفظ محیط زیست، استفاده بهینه از منابع آب، و بهبود سلامت عمومی جامعه نقش بسیار مهمی دارد.
انواع فاضلاب ها
فاضلاب‌ها از منابع گوناگونی مانند خانه‌ها، کارخانه‌ها، کشاورزی، و صنعت بوجود می‌آیند. بسته به منبع تولید و نوع آلودگی‌های موجود، فاضلاب‌ها را می‌توان به چند گروه اصلی تقسیم کرد:
۱. فاضلاب سطحی (فاضلاب شهری یا کمونال):
– این نوع فاضلاب از مناطق شهری و روستایی و همچنین از صنایع و سایر منابع تولید می‌شود.
– شامل آب‌های استحمام، دستشویی، آشپزخانه، و آب‌های بارانی که به سیستم فاضلاب شیوه پذیری وارد می‌شوند.
– این نوع فاضلاب نیازمند تصفیه مکانیکی و بیولوژیکی است تا به حداقل آلاینده‌ها و انتقال عوامل بیماری‌زا از طریق آبها جلوگیری شود.
۲. فاضلاب صنعتی:
– از کارخانه‌ها، واحدهای صنعتی و سایر واحدهای تولیدی به وجود می‌آید.
– شامل مواد شیمیایی، فلزات سنگین، رنگ‌ها، روغن‌ها و سایر آلودگی‌های صنعتی است که تصفیه خاص خود را می‌طلبد.
۳. فاضلاب کشاورزی:
– این نوع فاضلاب از کودها، سموم کشاورزی و آبیاری میادین زیر کشت به وجود می‌آید.
– معمولاً حاوی موادی مانند نیتروژن، فسفر، و انواع آفت‌کش‌ها می‌باشد که می‌تواند به آلودگی منابع آبی منجر شود.
فرایند تصفیه فاضلاب
فرایند پکیج تصفیه فاضلاب یک سری مراحل و فعالیت‌های مختلف دارد که هدف آن تبدیل فاضلاب به یک حالت قابل تحمل برای محیط زیست یا حتی قابل استفاده مجدد است. این فرایند از چند مرحله اصلی تشکیل شده است که در زیر به صورت خلاصه آنها را بررسی می‌کنیم.
۱. تصفیه پیش از استخراج (تصفیه اولیه)
در این مرحله، فاضلاب از عناصر بزرگتر مانند زباله‌ها، شن و ماسه، و چوب خارج می‌شود. این فرآیند شامل مراحلی مانند پمپاژ، خنک کردن، و رسوبگیری است.
۲. تصفیه ثانویه
در این مرحله، فاضلاب تصفیه شده از مواد آلی و ذرات کوچکتر، باکتری‌ها و ویروس‌ها پاکسازی می‌شود. از فرآیندهایی نظیر فیلتراسیون، ته‌نشینی و استفاده از لجن فعال در این مرحله استفاده می‌شود.
۳. تصفیه نهایی و ضدعفونی
در مرحله نهایی، هدف حذف مواد آلی ناخواسته، افزایش کیفیت آب، و کنترل ذرات معلق است. این فرایند شامل فعالیت‌هایی مانند اختلاط هوا، فرایندهای ضدعفونی، و تصفیه نهایی آب است.
همچنین، تکنولوژی‌هایی مانند استفاده از پالایشگاه‌ها، استخراج بیوگاز، و تصفیه با فعال‌شناور نیز بخشی از فرآیند تصفیه فاضلاب است.
این فرایند‌ها و تکنولوژی‌ها به کمک یکدیگر، فاضلاب را از آلودگی‌های مختلف پاکسازی و به حالتی تبدیل می‌کنند که می‌تواند به محیط زیست بازگردانده شود یا برای مصارف مجدد استفاده شود.
تاثیر فاضلاب بر محیط زیست
تاثیر فاضلاب بر محیط زیست برای همه کاملا مشهود است. اگر ما میلیاردها گالن فاضلاب تولید شده را قبل از تصفیه در محیط زیست رها کنیم، طبیعت از بین می‌رود. طرح‌های تصفیه فاضلاب میزان آلاینده‌های آن را به‌حدی کاهش می‌دهند که گیاهان و طبیعت بتوانند آنها را دفع کنند.
فاضلاب شامل آب‌هایی است که پس از باران جاری شده‌اند. اغلب فکر می کنند که این آبها تمیز هستند و می‌توانند به طبیعت منتقل شوند، اما واقعیت این این گونه نیست. این آبها به علت عبور از پوشش‌های پشت بام‌ها، جاده‌ها و آسفالت خیابان‌ها، مواد شیمیایی را در خود حل می‌کنند که باعث می‌شود آب‌های جاری برای خروج مناسب نباشند و نیاز به تصفیه داشته باشند.
فاضلاب بر محیط زیست چه اثراتی دارد؟
این واقعیت که ما آب را در نهایت غیرقابل استفاده می کنیم، تبدیل به خالی کردن منابع آب شده است. در حالی که سطح زمین بزرگتر از آب است، باید به این موضوع توجه داشته باشیم که ما دائماً زباله ها را به داخل آب ریخته و آن زباله ها را رها می کنیم. به معنای واقعی کلمه آبی که به آن دسترسی داریم را آلوده می کند. همچنین خسارات و آسیب های زیادی به محیط زیست تحمیل می کند. عمدتا، نشت یا جریان فاضلاب می تواند باعث ورود پساب به طور کامل تصفیه نشده به رودخانه ها و دیگر منابع آب و باعث آلودگی آنها شود. این آلودگی آثار قابل توجهی دارد.
در گذشته، بخش قابل توجهی از رودخانه محلی به وسیله پساب آلوده شد و بیش از 15000 ماهی جان خود را از دست دادند. رسیدن فاضلاب به منبع آب انسانی، از اهمیت بیشتری برخوردار است. آلودگی منابع آب می تواند باعث ایجاد بیماری هایی مانند E. coli، اسهال و هپاتیت A شود. از جمله اثرات مخرب و مهم تاثیر فاضلاب بر محیط زیست شامل موارد زیر است:
- آلودگی آب و زیستگاه
یکی از خطرات مهمی که نشت فاضلاب برای محیط زیست به همراه دارد این است که مواد شیمیایی مضری که در طبیعت موجود نیستند وارد محیط می‌شوند، آب‌های اصلی و منابع آبی را آلوده می‌کنند و محیط زیست طبیعی را تخریب می‌نمایند. این وضعیت می‌تواند باعث آلودگی منابع آبی و خرابی زیستگاه‌های طبیعی و زندگی وحش موجود در آنها شود.
- ایجاد عوامل بیماری زا
فاضلاب یکی از بدترین منابع منتقل بیماری‌ها است. طبق گزارشی از سازمان بهداشت جهانی، سالانه بیش از 3.۴ میلیون نفر به دلیل بیماری‌های ناشی از فاضلاب جان باخته‌اند. علاوه بر حمل عوامل بیماری، مخلوطی از پسماندهای انسانی، مواد جامد و مایع شیمیایی، رنگ‌ها و… را تولید می‌کند که نه تنها آلاینده هستند، بلکه افراد را در معرض گازهای زیان‌آور قرار می‌دهند. استنشاق گازها یک خطر واقعی است.
- تخریب خاک
اکثراً فاضلاب‌ها تصفیه می‌شوند و سپس برای آبیاری مجدد استفاده می‌شوند. این امر به نظر ممکن است مساله‌ای نباشد، اما فرایندهای تصفیه آب و فاضلاب به صورت کامل موثر نیستند. زمانی که به درستی تصفیه نشود، مواد شیمیایی آلوده‌کننده برای محصولات ممکن است به خاک منتقل شوند. این مواد شیمیایی باعث کاهش تولید محصولات با کیفیت و با سرعت کمتری می‌شوند. باید در نظر داشت که این محصولات در نهایت مصرف می‌شوند و می‌تواند برای انسان‌ها آسیب‌های جدی ایجاد کند. در نتیجه پردازش فنی و بهینه‌سازی فرایندهای تصفیه فاضلاب بسیار حیاتی است.
- حاوی مواد مضر
ترکیب فاضلاب ممکن است شامل فلزات سنگین، عوامل بیماری‌زا، نمک‌ها، مواد شیمیایی سمی، روغن و گریس، مواد جامد، مواد مغذی، لجن، اسیدها و بازها، ترکیب آلی سمی، مواد آلی و غیرآلی باشد. این پساب خطرات بی‌شماری را برای انسان، حیوانات و کل محیط‌زیست به همراه دارد. می‌تواند سمی، خورنده، واکنش‌پذیر، اسیدی و قابل اشتعال باشد. بنابراین، قبل از استفاده مجدد یا هدایت مجدد آن به منبع آب، باید مورد تصفیه قرار گیرد.
- آلودگی منابع آب
آب‌راه‌ها به طور کلی بیشتر در معرض اثرات مضر پساب هستند. ترکیبات سمی موجود در پساب، اکوسیستم‌های آبی را مختل می‌کند. وقتی مقدار زیادی از مواد زیست‌تخریب‌پذیر در آب قرار می‌گیرند، ارگانیسم‌ها شروع به تجزیه آنها می‌کنند و از اکسیژن محلول، زیادی استفاده می‌کنند. اکسیژن محلول برای رشد حیوانات دریایی حیاتی است و با کم شدن آن، می‌تواند برای ماهی‌ها تهدید کننده زندگی باشد که منجر به مرگ و میر ماهیان شود.
- شناوری چربی و روغن
همچنین، فاضلاب حاوی روغن و گریس است که تجزیه آن دشوارتر است و می تواند در سطح آب شناور شود. این بلوک‌های شناور مانع عبور نور مورد نیاز برای رشد گیاهان آبزی فتوسنتزی می‌شوند. همچنین، این مواد می‌توانند ماهی‌ها را خفه کرده و در پرهای پرندگان گیر بیاورند. فلزات سنگین مانند سرب و جیوه نیز برای انسان‌ها و حیوانات سمی هستند. اگر کسی از منابع آب آلوده نوشیده یا از آن ماهی بخورد، ممکن است از اثرات جدی بر سلامتی خود، رنج ببرد. این مسئله نیز برای حیوانات و گیاهان ساکن در آب صدق می‌کند.
- دمای بالای فاضلاب
هنگامی که پساب تصفیه نشده دفع می‌شود، غالبا گرم و یا حتی داغ است که می‌تواند دمای آب را بالا ببرد و باعث اختلال در اکوسیستم شود. ماهی‌ها خون‌سرد هستند، بنابراین برای تنظیم دمای بدن خود به آب تکیه می‌کنند. اگر آب خیلی گرم باشد، می‌تواند تنفس، تغذیه و حرکت را افزایش دهد. علاوه بر این، دمای آب بر میزان اکسیژن موجود در آن نیز تأثیر منفی می‌گذارد.
هدف از تصفیه فاضلاب‌های صنعتی
با توجه به خطرات و اثرات فاضلاب صنعتی بر محیط زیست، تصفیه این پساب ها ضروری است. هدف اصلی تصفیه فاضلاب‌های صنعتی شامل موارد زیر می باشد:
- کاهش آلودگی آب
تصفیه فاضلاب‌های صنعتی منجر به کاهش آلودگی آب و بهبود کیفیت آب می‌شود. این فرایند با کاهش غلظت ترکیبات مضر موجود در آب، امکان رسیدن آن به استانداردهای معین را فراهم می‌کند. این اقدام در نهایت باعث حفظ حیات وحش، زیست‌شناسی محیط و استفاده پایدار از منابع آبی می‌شود.
- کاهش مصرف آب در صنعت:
یکی از دستاوردهای اساسی تصفیه فاضلاب‌های صنعتی، ایجاد امکان استفاده مجدد از آب است که منجر به کاهش مصرف منابع آبی می‌شود. این کار با استفاده از سیستم‌های تصفیه آب صنعتی، به نام سیستم Reuse (استفاده مجدد)، انجام می‌شود. این سیستم‌ها قادرند آب موجود در پساب صنعتی را بازیابی و آماده استفاده مجدد کنند. استفاده از این سیستم‌ها به کاهش مصرف آب تازه و حفظ منابع آبی کمک می‌کند.
- رعایت استانداردهای زیست‌محیطی:
تصفیه فاضلاب‌های صنعتی باعث رعایت استانداردهای زیست محیطی توسط واحدهای صنعتی می شود. اگر هدف تخلیه پساب در محیط زیست باشد، حتما باید آلودگی‌های موجود در آن به میزان قابل توجه‌ای کاهش یابد تا به استاندارد مورد نظر محیط زیست برسد و سپس عملیات تخلیه انجام شود. با این‌کار می‌توان به صورت موثر تاثیر فاضلاب بر محیط زیست را کاهش داد. علاوه بر این، تصفیه فاضلاب صنعتی می‌تواند باعث کاهش موانع حقوقی و محیط‌زیستی در فعالیت‌های صنعتی گردد و به توسعه پایدار صنعتی نیز کمک نماید.
چگونه می توان زمینه مخرب تاثیر فاضلاب بر محیط زیست را کاهش داد؟
به نظر می‌رسد هرچند مشکلات بسیار باشد، اما می‌توانیم تاثیر فاضلاب بر محیط زیست را کاهش دهیم. همانطور که در بسیاری از مسائل اساسی، مشکل پساب نیز نیازمند همکاری جمعی است. بهترین راه برای مشارکت در حل این مشکلات عبارتند از:
- صرفه‌جویی در مصرف آب
- کاهش مقدار مواد آلوده‌کننده فاضلاب
- بهره‌گیری از فناوری‌های نوآورانه غیر متمرکز در زمینه آب
- استفاده از فن آوری‌های بازسازی فاضلاب
همانطور که همیشه توسط فعالان محیط زیست بیان شده است، راه‌حل موثر برای مقابله با آثار آلودگی، تلاش گروهی در انواع سطوح است. حتی اگر یک اقدام به نظر ضعیف و بی‌اثر بیاید، اما اگر به طور گسترده در سراسر جوامع اجرا شود، می‌تواند دارای اثرات بزرگی باشد. بنابراین به خوبی کارهایی که برای حفظ محیط زیست انجام می‌دهید، به گونه‌ای کامل و مداوم انجام دهید.
سخن پایانی
واحد تصفیه فاضلاب‌های صنعتی بدون تصفیه می‌تواند برای محیط زیست عواقب جدی داشته باشد. آلودگی آب، افزایش دما و ورود مواد شیمیایی آلاینده به منابع آب ممکن است از جمله خطراتی باشند که می‌توانند نتایج خطرناکی برای اکوسیستم‌های آبی و حیات وحش داشته باشند. تصفیه صحیح پساب های صنعتی منجر به کاهش آلودگی آب، حفظ منابع آبی و رعایت استانداردهای زیست‌محیطی می‌شود. در این راستا، سیستم‌های Reuse مبتنی بر RO و ZLD نقش حیاتی در این فرآیند ایفا می‌کنند. این سیستم‌ها به حفظ محیط زیست، بهره‌وری از منابع آب و تأمین پایداری منابع آبی کمک می‌کنند. بنابراین، اجرای تصفیه مناسب فاضلاب‌های صنعتی بسیار حیاتی است و می‌تواند تاثیر فاضلاب بر محیط زیست را کاهش دهد.همچنین با بکار گیری از پکیج های تصفیه فاضلاب پلی اتیلنی ، فلزی، فایبر گلسی و یا بتنی می توان از ورود الاینده های خطرناک به آب های سطحی و زیرزمینی جلوگیری کرد. پکیج تصفیه فاضلاب پیش‌ساخته شرکت ارکا گستر رسام، با بهره‌گیری از فناوری روز دنیا، براي تصفيه فاضلاب صنعتی و بهداشتی مورد استفاده قرار مي‌گيرد.جهت کسب اطلاعات بیشتر و اطلاع از قیمت پکیج فلزی تصفیه فاضلاب می‌توانید با کارشناسانَ ما تماس حاصل نمایید.
