قارچ ازجمله خوشمزه‌ترین و پرخاصیت‌ترین مواد غذایی روی زمین بوده که می‌توان از آن به اشکال مختلف و در غذاهای متنوعی استفاده نمود. انواع قارچ‌های طبیعی به‌دلیل ارگانیک بودن از فواید بسیار بیشتری در مقایسه با نمونه‌های پرورشی برخوردار هستند؛ اما تشخیص قارچ خوراکی طبیعی از بین نمونه‌های سمی کار بسیار دشواری است. این مسئله به‌دلیل تنوع بالا قارچ‌های موجود در طبیعت بوده که ممکن است باعث مسمومیت و حتی مرگ مصرف‌کنندگان شود. بسیاری از قارچ‌های سمی شباهت بسیاری به قارچ‌های خوراکی دارند. بنابراین یادگیری روش تشخیص قارچ سمی و خوراکی از اهمیت بالایی برخوردار خواهد بود. ما در این مقاله از مجله مامی کوکینگ قصد داریم شما را با چندین روش تشخیص قارچ سمی و خوراکی آشنا کنیم؛ در ادامه با ما همراه باشید.
فهرست محتوا
نحوه تشخیص قارچ های سمی و خوراکی
برای تشخیص قارچ سمی از خوراکی باید ابتدا بتوانید نوع قارچ را شناسایی کنید. امروزه در جهان بیش از 120 هزار گونه قارچ مختلف وجود دارد. بنابراین برای تمام افراد تعیین نوع قارچ‌ها مقدور نخواهد بود. همچنین بسیاری از گونه‌های خوراکی قارچ، نمونه‌های کاملا مشابه سمی نیز دارند. درنتیجه تمام این عوامل، شناسایی قارچ سمی از خوراکی را دشوار می‌نمایند. بسیاری از افراد نیز تصور می‌کنند چون حیوانات برخی از قارچ‌ها را می‌خورند و با مشکلی روبرو نمی‌شوند، بنابراین آن‌ها نیز می‌توانند هر قارچی را مصرف کنند؛ اما این موضوع دلیل محکمی برای مصرف هر نوع قارچی نیست.
توجه داشته باشید که بسیاری از حیوانات حتی می‌توانند به‌راحتی و بدون هیچ مشکلی از قارچ‌های سمی تغذیه کنند. با توجه به این موضوع در در ادامه به چندین روش تشخیص قارچ سمی خوراکی خواهیم پرداخت که به کمک آن‌ها می‌توانید بدون خطر، قارچ موردنظر خود را از طبیعت برداشت کنید.
بررسی رنگ قرمز قارچ
یکی از اصلی‌ترین روشهای تشخیص قارچ خوراکی و سمی، رنگ قرمز موجود روی کلاهک یا ساقه قارچ است. اگرچه چنین قارچ‌هایی از نظر زیبایی توجه اغلب افراد را جلب می‌کنند؛ اما بیشتر آن‌ها بسیار سمی و کشنده هستند. بیشتر قارچ‌هایی که در محدوده رنگی قرمز، نارنجی، زرد، سفید و یا خاکستری قرار دارند، قارچ آمانیتا هستند. البته شما نمی‌توانید این قارچ‌ها را تنها براساس رنگ شناسایی کنید و باید ویژگی‌های دیگری همچون شکل کلاهک و وجود فلس را نیز بررسی نمایید.
اگه در فصل بهار، برای چیدن قارچ به طبیعت رفتی؛ حتما این رسپی رو امتحان کن: طرز تهیه سوپ قارچ لذیذ به سبک جدید
توجه به بافت دور ساقه قارچ
علاوه‌بر بررسی رنگ قرمز، بافت دور ساقه نیز به‌عنوان یک روش معتبر تشخيص قارچ سمي و خوراكي شناخته می‌شود. برخی از قارچ‌هایی که از تیغه با بافت حلقه‌ای دور ساقه برخوردار هستند را می‌توان یکی از انواع قارچ های سمی دانست. البته توجه داشته باشید که نمی‌توان تمام گونه‌های قارچی با چنین مشخصاتی را در رده قارچ‌های سمی قرار داد؛ اما توصیه می‌کنیم اگر توان تشخیص دقیق نوع قارچ را ندارید، برای حفظ سلامت خود از چنین قارچ‌هایی دوری کنید. یکی از انواع این مدل قارچ‌ها، گونه آمانیتا بوده که بسیار سمی و خطرناک است.
وجود بافت کیسه مانند در انتها ساقه قارچ
بسیاری از قارچ‌ها ممکن است در انتها ساقه خود حالت کیسه شکلی داشته باشند. در حقیقت این بافت کیسه مانند درجایی که به ریشه منتهی می‌شود، قابل مشاهده است. وجود این بافت کیسه‌ای شکل می‌تواند یکی از نشانه‌های اصلی سمی بودن قارچ باشد. بنابراین تشخیص نوع بافت ریشه قارچ به‌عنوان یکی از روشهای اصلی شناسایی قارچ تشخیص قارچ سمی و خوراکی در نظر گرفته می‌شود. هنگام مشاهده چنین قارچ هایی توصیه می‌کنیم با استفاده از یک چاقوی جیبی، قارچ را به‌آرامی از زمین جدا کرده و پایین ساقه آن را با دقت بررسی نمایید.
عوارض خوردن قارچ سمی
حال که با نحوه تشخیص قارچ سمی و خوراکی حین چیدن قارچ آشنا شدید، بهتر است بدانید که خوردن قارچ‌های سمی می‌تواند منجر به عوارض وحشتناکی همچون مرگ شود. درنتیجه اگر در قارچ شناسی متخصص نیستید، بهتر است نسبت به هر قارچی که در طبیعت مشاهده می‌کنید، حساسیت زیادی به خرج دهید. مسمومیت با قارچ سمی می‌تواند علائم زیر را به‌همراه داشته باشد.
این رسپی عالیه؛ ازش غافل نشو: طرز تهیه سس قارچ خوشمزه و مخصوص برای انواع غذاها
مشکلات گوارشی
اغلب نشانه‌های مسمومیت با قارچ‌های سمی معمولا مربوط به سیستم گوارش هستند. مسمومیت با قارچ سمی می‌تواند علائمی همچون تهوع، استفراغ و درد شکم را به‌همراه داشته باشد. همچنین از دیگر نشانه‌های مسمومیت با این نوع قارچ‌ها می‌توان به گرفتگی معده و اسهال نیز اشاره نمود.
توهم
برخی قارچ‌های سمی در رده مواد خوراکی و روان‌گردان قرار می‌گیرند. بنابراین بسیاری از افراد با خوردن این قارچ‌ها دچار توهم می‌شوند. یکی از این نمونه‌ها قارچ جادویی بوده که علاوه‌بر توهم، عوارضی همچون افزایش ضربان قلب، ضعف و ناتوانی، بی‌قراری، سردرد و گیجی را به‌همراه خواهد داشت.
نارسایی کبدی
یکی دیگر از عوارض متداول خوردن قارچ‌های سمی، آسیب کبدی است. معمولا فرد پس از خوردن قارچ‌های آمانیتا و گذشت 6 الی 24 ساعت عوارض آن را مشاهده می‌کند. یکی از اصلی‌ترین عوارض خوردن این گونه از قارچ مربوط به نارسایی کبدی و کلیه‌ای است که می‌تواند مرگ مصرف‌کننده را به‌دنبال داشته باشد.
با این سوپ لذیذ، سفره‌ات رو رنگین‌تر کن: طرز تهیه سوپ سفید شیر و قارچ | سوپ لاکچری و گران ایرانی
نکات مهم در تشخیص قارچ سمی و خوراکی
با توجه به تعداد زیاد گونه‌های قارچ، هیچ روش کاملا مشخصی برای شناسایی قارچ‌های سمی از انواع خوراکی وجود ندارد. بنابراین توصیه می‌کنیم حتما در تشخیص قارچ سمی و خوراکی دقت و توجه لازم را به خرج دهید. همچنین اگر تخصص لازم را در انجام این کار ندارید، پیشنهاد می‌کنیم از مصرف آن خودداری کنید. برخی دیگر از نکات تشخیص قارچ سمی و خوراکی به شرح زیر است.
- قارچ‌ها شباهت بسیار زیادی به یکدیگر دارند. زمانی‌که یک قارچ سمی مشابه قارچ‌های خوراکی باشد، می‌تواند برای شما بسیار خطرآفرین محسوب شود. بنابراین برخورداری از اطلاعات دقیق جهت شناسایی صحیح انواع قارچ‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است.
- از مصرف قارچ وحشی جدا خودداری کنید؛ مگر اینکه طبق نظر متخصص، قارچ موردنظر خوراکی باشد. مصرف قارچ‌های وحشی بدون تشخیص فرد متخصص می‌تواند خطرناک و عواقب مرگ‌باری را به‌همراه داشته باشد.
- اگر قارچ وحشی ناشناخته‌ای را مصرف کرده‌اید و علائمی مانند اسهال، استفراغ یا مشکلات تنفسی در شما بروز یافت، فورا به یک درمانگاه یا بیمارستان مراجعه کنید.
- با توجه به اینکه شکل ظاهری انواع قارچ‌ها براساس آب‌وهوا و محیط رشد تعیین می‌شود، داشتن یک روش سریع شناسایی صحیح برای هر قارچ در یک منطقه به این معنا نیست که شما قادر خواهید بود همان قارچ را در منطقه‌ای دیگر شناسایی کنید.
جمع بندی
قارچ جزو خوراکی‌های محبوبی بوده که طرفداران بسیاری دارد. بنابراین اگر شما نیز علاقه‌مند به مصرف انواع قارچ هستید، حتما باید با روش تشخیص قارچ سمی و خوراکی آشنا باشید تا دچار مسمومیت و عوارض جبران‌ناپذیر نشوید. همان‌طورکه گفته شد برخلاف تصور رایج هیچ روش دقیق و قطعی برای تشخیص قارچ سمی و خوراکی وجود ندارد. بنابراین بهترین راه تشخیص قارچ خوراکی این است که قارچ‌ها توسط متخصص قارچ‌شناسی شناسایی گردند. درنهایت اگر خودتان نیز بتوانید سمی بودن قارچ را تشخیص دهید، در پیشگیری از مسمومیت خود قدم بزرگی برداشته‌اید.
