یکی از غذاهای معروف و لذیذ جنوبی گمنه است. گمنه در گویش این منطقه به همان بلغور گندم ریز دانه معروف است. این مواد به دلیل ظاهر شبیه به برنج نیم دانهای که دارد، به عنوان جایگزینی برای برنج استفاده میشود.گمنه را در کنار بسیاری از غذاهای جنوبی و خورشها میل میکنند. همچنین، این غذا طرز تهیههای متفاوتی دارد که در ادامه این مقاله از مجله آشپزی مامی کوکینگ به انواع طرز تهیه گمنه بوشهری میپردازیم.
فهرست محتوا
معرفی گمنه بوشهری
گمنه یا للک در گویش بوشهری یا خوزستان به معنای بلغور گندم ریز است. این بلغور گندم ظاهری مانند برنج نیم دانه دارد. به همین دلیل، در شهرهای جنوبی، آن را به همراه برنج سفید ساده یا ماهی و میگو سرو میکنند. از آن جایی که گمنه دارای مواد مغذی است، میتواند جایگزین خوبی برای برنج باشد. گمنه با روشهای متفاوتی آماده میشود. دمپخت گمنه با گوجه، گمنه با کشمش و گمنه همراه با خورش و ماهی روشهای متداول پخت این غذا در جنوب است.
مواد لازم در طرز تهیه گمنه بوشهری
- بلغور گندم ریز (گمنه) 2 پیمانه
- آب یا آب مرغ 2 پیمانه
- پیاز 2 عدد
- روغن به مقدار لازم
- نمک، فلفل، زردچوبه و دیگر ادویههای دلخواه به مقدار لازم
این مقدار برای ۴ نفر مناسب است.
طرز تهیه گمنه بوشهری
در ادامه، طرز تهیه این غذای خوشمزه را در چند مرحله ساده به شما آموزش خواهیم داد.
مرحله اول
به دلیل وجود سنگ و خاشاک در میان بلغور، ابتدا آن را به دقت پاک کنید. سپس روی آن کمی آب بپاشید تا مرطوب شود. بلغور را نباید بشوید، تنها باید کمی آن را مرطوب کنید. آب اضافه را بگیرید و آن را در یک تابه تفت دهید تا به اصطلاح بو داده شود. بلغور به سرعت میسوزد، پس شعله گاز را کم کرده و بلغور را تفت دهید.
مرحله دوم
در این مرحله، پیازها را خلالی درشت برش بزنید. سپس، در روغن داغ با حرارت ملایم پیازها را سرخ کنید. در همین حین، ادویههای لازم (نمک، فلفل، زردچوبه و دیگر ادویههای دلخواه) را با پیاز ترکیبات کنید. اجازه دهید تا ادویهها به خوبی با پیاز تفت بخورند. حالا آب یا آب مرغ را روی این ترکیب بریزید و اجازه دهید تا آب به جوش بیاید.
مرحله سوم
پس از به جوش آمدن آب و پیاز، بلغورهای تفت داده شده را ترکیب کنید. همراه با یک قاشق چوبی به آرامی بلغورها را هم بزنید تا زمانی که آب آن کشیده شود. این مرحله را باید مانند آماده سازی برنج کته عمل کنید. آب بلغور که کشیده شد، درب قابله را بگذارید تا دم بکشید. دقت کنید که ته بلغورها نباید ته دیگ شود و 10 الی 15 دقیقه برای دم کشیدن آن کافی است.
نکات مهم در طرز تهیه گمنه بوشهری
برای آماده سازی یک گمنه بوشهری اصیل باید به نکات زیر دقت کنید.
- همانطور که گفته شد، به جای آب میتوانید از آب مرغ یا استاک مرغ در گمنه استفاده کنید.
- در صورت استفاده از استاک مرغ، ادویهای را با گمنه ترکیب نکنید. زیرا استاک مرغ دارای ادویه است.
- اگر گمنه دانهدانه میخواهید، کمی میزان آب آن را بیشتر کنید. بعد از کشیده شدن آب، شعله گاز را خاموش کرده و 10 الی 15 دقیقه صبر کنید. سپس، مجدداً شعله را روشن کرده و اجازه دهید تا گمنه دم بکشد.
- جنوبیها این غذا را به همراه قلیهماهی یا ماهی سرخ شده میل میکنند.
- برای عطر خوب در گمنه، میتوانید از روغن حیوانی به جای روغن مایع استفاده کنید.
دیگر روشهای تهیه گمنه بوشهری
همانطور که گفتیم، گمنه بوشهری با طرز تهیههای متفاوتی و همراه با غذاهای متفاوتی سرو میشود. در ادامه به دیگر روشهای تهیه این غذا میپردازیم.
گمنه با کشمش (درشته شوشتری)
اهوازیها به گمنه، «درشته» نیز میگویند و از همین رو، این غذای دزفولی کمی با نوع بوشهری آن تفاوت دارد. تنها تفاوت این گمنه با گمنه بوشهری، وجود کشمش است. نصف پیمانه کشمش پلویی را شسته و خشک کنید. بعد از سرخ شدن پیاز، کشمش را به همراه ادویههای دلخواه با پیاز ترکیب کنید. کمی تفت دهید. ادامه مراحل مانند طرز تهیه گمنه بوشهری است و تفاوت دیگری ندارد.
دمپخت گمنه با گوجه
- گمنه یا بلغور گندم 2 پیمانه
- پیاز 1 عدد
- سیب زمینی 1 عدد
- گوجه فرنگی 4 عدد
- روغن به مقدار لازم
- آب 2 پیمانه
- نمک، فلفل، زردچوبه و دیگر ادویههای دلخواه به مقدار لازم
ابتدا گوجه فرنگی و سیب زمینی را نگینی و پیاز را خلالی یا نگینی برش دهید. پیاز را در روغن داغ سرخ کنید. زمانی که پیازها طلایی و سبک شدند؛ سیب زمینی را به همراه ادویهها با آن ترکیب کنید. در نهایت گوجه را با سیب زمینی و پیاز ترکیب کنید. دقت کنید، نیازی به پوست گیری گوجه فرنگیها نیست.
اجازه دهید آب گوجه فرنگی بخار و کمی غلیظ شود. حالا میتوانید بلغور گندم آبکشی شده را همراه با دو پیمانه آب روی ترکیباتمان بریزید. بقیه مراحل را مانند گمنه بوشهری طی کنید. در این غذا، به جای گوجه فرنگی میتوانید از رب یا ترکیبی از رب و گوجه فرنگی استفاده کنید.
در آخر
بلغور گندم دارای خواص زیاد و سرشار از مواد مغذی است. به همین دلیل، جنوبیها معمولاً از آن به جای برنج استفاده میکنند. البته، گمنه از نظر قیمت نیز نسبت به برنج ارزانتر است. در طرز تهیه گمنه بوشهری یک غذای محلی خوش طعم و عطر و لذیذ جنوبی را آموزش دادیم که میتوانید در کنار انواع ماهی، میگو و خورشها میل کنید.
مقالات بیشتری بخوانید
