شیرینی نخودچی، یکی از خوشمزه‌ترین شیرینی‌های سنتی ایرانی است که مردم ایران در مناسبت‌های مختلف از آن برای پذیرایی از خود و مهمانان استفاده می‌کنند. اصالت این شیرینی به شهر قزوین برمی‌گردد و جزو سوغات خوشمزه این شهر است. مردم شهر قزوین از این شیرینی برای پذیرایی از مهمانان خود به خصوص در عید نوروز استفاده می‌کنند و جزو محبوب ترین شیرینی‌های سنتی در استان قزوین است. ماده اصلی تشکیل دهنده این نوع شیرینی آرد نخودچی است که با چند ماده ساده دیگر ترکیب می‌شود. این شیرینی دستور پخت آسانی دارد و با کمترین امکانات ممکن قابل تهیه است. با مجله آشپزی مامی کوکینگ همراه باشید تا راز طرز تهیه شیرینی نخودچی را با شما در میان بگذاریم.
فهرست محتوا
تهیه خمیر نخودی
اولین مرحله از پخت را با تهیه خمیر آن شروع می‌کنیم. شکننده نبودن و یک‌دست بودن خمیر نخودچی تأثیر بسزایی در کیفیت شیرینی دارد. از این رو باید مواد را با دقت با هم مخلوط کرده و به‌خوبی الک کنیم تا انسجام خمیر حفظ شود. پیش از آنکه این مرحله را ادامه دهیم، مواد لازم برای تهیه این شیرینی سنتی را ذکر می‌کنیم:
مواد لازم برای طرز تهیه شیرینی نخودچی:
- 300 گرم آرد نخودچی
- 200 گرم روغن جامد
- 200 گرم پودر قند
- نصف قاشق چای‌خوری وانیل
- نصف قاشق مربا خوری هل (می‌توانید از پودر هل نیز استفاده کنید)
- سیاه دانه به مقدار دلخواه
برای تهیه خمیر نخودچی، لازم است مراحل زیر را طی کنید:
- ابتدا روغن جامد را درون یک کاسه می‌ریزیم. درصورتی‌که روغن جامد شما صاف نیست و بیش از حد دانه دانه باشد، باید آن را آب کنید. بهتر است روغن جامد را میزان 200 گرم روغن جامد را درون یک ظرف بریزید و بر روی شعله گاز حرارت دهید. سپس از روی شعله بردارید و اجازه دهید خنک و سفت شود.
- در مرحله بعدی نصف آرد نخودچی، پودر قند و هل را الک می‌کنیم. زماني كه اين مواد به خوبي الك شدند، آن‌ها را به‌خوبي با هم تركيب و مخلوط مي‌كنيم تا يك‌دست شوند.
- حال بايد روغن صاف شده را به مخلوط اضافه كنيم و به‌خوبي هم بزنيم. در اين مرحله هم مي‌توانيد با استفاده از يك همزن برقي این کار را انجام دهيد و هم مي‌توانيد به‌صورت دستي مخلوط كنيد. پيشنهاد مي‌شود به‌صورت دستي و با حوصله هم بزنيد تا مواد يك‌دست شوند.
- دستكش يك‌بار مصرف بپوشيد و نصف ديگر آرد نخودچي را مجدداً به مواد اضافه كنيد و سپس با دست، مخلوط را ورز دهيد تا خمیر تشکیل شود. توجه داشته باشید که خمیر شیرینی نخودچی بسیار خشک است، در نتیجه لازم است به خوبی و با حوصله ورز دهید تا از حالت شکنندگی خارج شود.
- خمیر ورز داده شده را داخل نایلون یا پلاستیک قرار داده و بگذارید 6 ساعت تا یک روز در یخچال بماند و استراحت کند.
مرحله آخر از طرز تهیه شیرینی نخودچی: پخت شیرینی
پس از تهیه خمیر و نگهداری آن در یخچال، حال وقت پختن سوغات خوشمزه استان قزوین است. پیشنهاد ما این است که در صورت عجله نداشتن، بگذارید خمیر به مدت یک روز در یخچال بماند تا به خوبی استراحت کند. هر چقدر که خمیر بیشتر در یخچال بماند، کیفیت شیرینی بالاتر خواهد بود. برخی از دستور پخت های سنتی پیشنهاد می‌کنند که بهتر است پس از استراحت خمیر، آن را از یخچال در آورده و در فضای آشپزخانه قرار دهید.
این موضوع باعث می‌شود که خمیر با دمای محیط سازگار شده و آماده قرار گرفتن در فر شود. یک کیسه فریزر یا نایلون را بر روی سطح صاف مانند پیشخوان یا کابینت پهن کنید و سپس خمیر شیرینی را روی آن بگذارید. یک کیسه فریزر دیگر را هم مجددا بر روی خمیر بگذارید تا روی آن پوشیده شود. سپس یک وردنه بردارید خمیر را به کمک آن باز و پهن کنید. پیشنهاد می‌شود طوری خمیر را باز کنید که قطر و پهنای آن دو سانتی‌متر شود. اگر ترجیح می‌دهید شیرینی‌های ظریف‌تری بپزید، می‌توانید طوری خمیر را باز کنید که قطر آن 1 سانتی‌متر شود. اما بهتر است خمیر را از این نازک تر نکنید.
حتماً توجه داشته باشید که بهتر است خمیر شیرینی نخودچی پهن شده کاملاً یک‌دست و صاف باشد. اجازه ندهید که یک بخش از خمیر پهنای بیشتری داشته و بخش دیگر نازک‌تر شود. در ضمن ضخامت خمیر به قالب‌های مورد استفاده شما هم بستگی دارد؛ سعی کنید متناسب با قالبی که در اختیار دارید ضخامت خمیر را تغییر دهید.
مراحل طرز تهیه شیرینی نخودچی (با استفاده از فر):
- مقداری آرد سفید آماده کنید و درون ظرفی بریزید.
- با استفاده از قالب‌هایی که در اختیار دارید، خمیر را قالب بزنید. پیش از انجام هر بار برش خمیر، ابتدا قالب‌ها را درون آرد بزنید و سپس به قالب زدن خمیر بپردازید.
- ازآنجایی‌که باید ضخامت خمیر متناسب با قالب باشد، درصورتی‌که ضخامت خمیر بیشتر بود، مجدداً خمیر را بازتر می‌کنیم تا به ضخامت مناسب برای قالب برسد.
- شیرینی‌ها را با استفاده از پودر پسته، خرفه يا پودر گردو تزيين كنيد.
- يك كاغذ روغني روي كف سيني فر بگذاريد و شیرینی‌های قالب زده شده را به آرامي با استفاده از يك چاقوي بزرگ و پهن جابهجا كرده و روي سيني قرار دهيد.
- بهتر است سيني فر را در طبقه وسط بگذاريد. حرارت فر را روي 170 درجه سانتي‌گراد تنظيم كنيد و بگذاريد شیرینی‌ها به مدت 20 دقيقه درون فر پخته شوند. فراموش نكنيد كه به‌صورت مداوم به شیرینی‌ها سر بزنيد تا مطمئن شويد حرارت فر شیرینی‌ها را نمي‌سوزاند.
- پس از اينكه شيريني به‌خوبي پخته شد، آن را از فر در بياوريد. صبر كنيد تا شیرینی‌ها کاملاً خنك شوند و سپس آن‌ها را جابهجا كنيد. زماني كه اين شیرینی‌ها داغ هستند، بسيار ترد و شكننده بوده و حتي يك لمس كوچك مي‌تواند باعث خرد شدن و خراب شدن ظاهر آن‌ها شود. پس از سرد شدن شیرینی‌ها، مي‌توانيد آن‌ها را به ظرف موردنظر خود منتقل كنيد و چيدمان آن‌ها را تغيير دهيد و در نهايت از عزيزان و مهمانان خود پذيرايي كنيد.
تبريك مي‌گوييم! هم‌اكنون شما آموزش طرز تهیه شیرینی نخودچی خوشمزه را با موفقيت پشت سر گذاشتيد. باتوجه به اينكه ممكن است برخي در خانه فر نداشته باشند، در ادامه نحوه پخت شيريني بدون فر را آموزش مي‌دهيم.
مراحل طرز تهیه شیرینی نخودچی بدون استفاده از فر
- ابتدا يك شعله‌پخش‌کن بر روي شعله گاز قرار داده و سپس يك قابله نسبتاً بزرگ را بر روي آن قرار دهید.
- سپس یک سه پايه درون قابلمه بگذاريد و درب قابلمه را بگذاريد. اجازه دهيد قابلمه به مدت 15 الي 20 دقيقه گرم شود.
- شیرینی‌های قالب زده شده را داخل يك سيني با قطري متناسب اندازه قابلمه قرار دهيد. سپس سيني موردنظر را روي سه پايه بگذاريد.
- روي درب قابلمه يك دم‌كني قرار دهيد تا از هدر رفتن حرارت درون قابلمه جلوگيري كرده و باعث پخته شدن زودتر شیرینی‌ها شود.
- حدودا نيم ساعت پخت شيريني نخودچی زمان مي‌برد. توجه داشته باشيد كه اين زمان تقريبي بوده و لازم است مدام به شیرینی‌ها سر بزنيد تا نگذاريد بسوزند.
- زمانی که زير شيريني طلايي رنگ شد، مي‌توانيد از پخته شدن آن اطمينان حاصل كنيد. فراموش نكنيد كه شيريني نخودچی در اين حالت بسيار شكننده است، پس صبر كنيد تا سرد شوند و سپس شیرینی‌ها را از درون قابلمه برداريد و جمع كنيد.
شيريني نخودچی شما آماده است، نوش جان! لازم به ذكر است كه مي‌توانيد پخت بدون فر اين نوع شيريني را با استفاده از تابه دو طرفه هم انجام دهيد. در صورت استفاده از تابه دو طرفه، لطفا واشر تابه را خارج كنيد.
نكات تكميلي در طرز تهیه شیرینی نخودچی
با استفاده از آموزشي كه براي شما فراهم كرديم، مي‌توانيد به‌خوبي شيريني نخودچی را تهیه کرده و به عزیزان خود تقدیم کنید. اما درصورتی‌که می‌خواهید شیرینی‌های منحصربه‌فردی را پخت کنید، لازم است به نکات بیشتری توجه فرمایید:
- عطر و بوی این نوع شیرینی بسیار مهم است! در استفاده از هل خسیس نباشید. استفاده از زعفران هم می‌تواند لطافت و بوی خاصی به شیرینی ببخشد.
- در هنگام پخت، اجازه ندهید که زیر شیرینی بیش از حد قهوه‌ای شود. در این صورت ممکن است به سینی بچسبد. می‌توانید برای اطمینان حاصل کردن از اینکه شیرینی پخته شده، یکی از شیرینی‌ها را چنگال یا کارد نصف کنید.
- اگر می‌خواهید شیرینی ترد تری داشته باشید. می‌توانید به اندازه صد تا دویست گرم آرد برنج استفاده کنید. این آرد به تردتر شدن شیرینی شما کمک می‌کند.
- برای معطر شدن شیرینی، می‌توانید از کره به‌جای روغن جامد استفاده کنید. شیرینی بدون روغن خوشمزه‌تر و باکیفیت‌تر است.
- تهیه این نوع شیرینی زمان زیادی از شما نمی‌گیرد. آماده سازی مواد اولیه شیرینی مجموعا 20 دقیقه و پخت آن نیز حدودا 20 دقیقه زمان خواهد برد. در نتیجه به‌عنوان یک دسر یا میان‌وعده که هزینه زمانی زیادی ندارد، می‌توانید هر زمان خواستید آن را آماده کنید.
از اینکه تا پایان آموزش طرز تهیه شیرینی نخودچی همراه ما بودید از شما بسیار سپاسگزاریم. درصورتی‌که از این دستور پخت استفاده کردید، لطفاً از تجربه خود به ما بگویید. همچنین ما شنوای ایده‌های جدید شما در طرز پخت این شیرینی سنتی قزوین هستیم و خوشحال می‌شویم تا نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
مقالات بیشتری بخوانید
